Tổng quan về bệnh Lạc nội mạc tử cung
Bệnh Lạc nội mạc tử cung hiện đang là vấn đề được rất nhiều người quan tâm, bởi tỉ lệ mắc bệnh cao và có khả năng di truyền. Trong đó các mô đáng lẽ phải phát triển ở trong tử cung thì lại được phát hiện và phát triển ở vùng khác, các mô này có thể có chức năng khác với các mô phát triển trong tử cung. Đa phần các trường hợp Lạc nội mạc tử cung có thể được phát hiện ở vùng chậu:
- Ống dẫn trứng.
- Buồng trứng.
- Mặt sau của tử cung.
- Trên mô nâng đỡ tử cung.
- Ở đường tiêu hóa hoặc dưới bàng quang.
Thậm chí bệnh Lạc nội mạc tử cung có thể phát hiện ngoài vùng chậu như ở phổi hoặc ở não. Lạc nội mạc tử cung liên quan đến buồng trứng có thể hình thành u nội mạc tử cung.
Ước tính cứ 100 phụ nữ thì có đến 8-10 người mắc bệnh, và con số còn có thể nhiều hơn vì những trường hợp mắc bệnh nhưng không biểu hiện triệu chứng.
Lạc nội mạc tử cung có thể gây ra 2 biến chứng nguy hiểm là vô sinh và ung thư. Đó là lý do rất nhiều người quan tâm đến vấn đề lạc nội mạc tử cung có chữa được không. Rất may mắn là hiện nay nhờ có khoa học kĩ thuật phát triển mà có nhiều phương pháp để giải quyết vấn đề này.
Lạc nội mạc tử cung
Nguyên nhân Lạc nội mạc tử cung.
Mặc dù hiện tại nguyên nhân gây bệnh này chưa rõ, tuy nhiên vẫn có một vài cơ chế được xem xét và đề cập.
- Kinh nguyệt bị trào ngược: Theo đó các tế bào nội mạc tử cung có trong dòng máu kinh nguyệt sẽ chảy người vào buồng trứng thay vì chảy ra ngoài, từ đó các mô nội sẽ bị đọng lại trên thành buồng trứng hay ống dẫn trứng và phát triển nên u nội mạc tại đây.
- Sự biến đổi của tế bào phúc mạc: Các nhà khoa học cho rằng sự thay đổi của hormone đã gây sự biến tế bào phúc mạc trở thành tế bào nội mạc tử cung.
- Sự biến đổi của tế bào phôi: Các loại hormone như estrogen có thể biến đổi tế bào phôi thành tế bào nội mạc tử cung trong quá trình dậy thì.
- Sẹo để lại do phẫu thuật: sau một số loại phẫu thuật như phẫu thuật cắt tử cung, tế bào nội mạc tử cung có thể dính lên vết mổ
- Tế bào nội mạc tử cung dịch chuyển: các mạch máu hoặc dịch của mô có thể làm các tế bào nội mạc tử cung dịch chuyển đến các phần khác của cơ thể.
- Bất thường về hệ miễn dịch: bất thường trong hệ miễn dịch có thể làm cơ thể không phát hiện và không phá huỷ các mô nội mạc tử cung phát triển bên ngoài tử cung.
Các triệu chứng Lạc nội mạc tử cung
Các triệu chứng ban đầu là đau ở vùng chậu, đặc biệt trong thời gian hành kinh. Cơn đau theo hướng tăng dần theo thời gian.
Các triệu chứng thông thường như:
- Đau trong giai đoạn hành kinh: đau vùng chậu có thể bắt đầu sớm hơn và kéo dài sau khi kết thúc hành kinh. Bệnh nhân có thể đau vùng bụng và phía dưới lưng
- Đau khi giao hợp: đau trong quá trình hoặc sau giao hợp rất phổ biến trong bệnh lạc nội mạc tử cung
- Đau khi di chuyển hoặc đi tiểu
- Chảy máu ồ ạt: bệnh nhân có thể chảy máu ồ ạt khi hành kinh hoặc giữa các chu kỳ hành kinh
- Vô sinh
- Một số các biểu hiện và triệu chứng khác như mệt mỏi, tiêu chảy, táo bón, buồn nôn...diễn ra trong suốt đợt hành kinh.
Các biến chứng của lạc nội mạc tử cung:
Vô sinh: đây là biến chứng chính của bệnh. Khoảng 1/3 phụ nữ mắc bệnh lạc nội mạc tử cung gặp khó khăn để mang thai. Lạc nội mạc tử cung ngăn không cho trứng và tinh trùng gặp nhau để thụ tinh, ngoài ra còn có thể phá hủy trứng hoặc tinh trùng. Tuy nhiên có những bệnh nhân lạc nội mạc tử cung mức độ nhẹ đến vừa vẫn có thể mang thai, nên bác sĩ vẫn tư vấn các bệnh nhân lạc nội mạc tử cung không nên trì hoãn việc có con, vì các triệu chứng có thể nặng lên theo thời gian
Ung thư: mặc dù hiếm gặp nhưng lạc nội mạc tử cung có thể gây ra ung thư buồng trứng hoặc u lạc nội mạc tử cung.
Các đối tượng có nguy cơ mắc Lạc nội mạc tử cung
Các nghiên cứu đã chỉ ra phụ nữ có nguy cơ mắc Lạc nội mạc tử cung cao hơn khi:
- Chưa sinh con
- Có mẹ, chị/em gái, con gái mắc bệnh
- Có kinh nguyệt sớm (trước 11 tuổi)
- Mãn kinh muộn
- Chu kỳ kinh nguyệt ngắn (dưới 27 ngày)
- Chảy máu nhiều và kéo dài hơn 7 ngày trong chu kỳ kinh nguyệt
- Nồng độ estrogen trong cơ thể cao
- Chỉ số BMI thấp
- Bất kì nguyên nhân nào khiến kinh nguyệt không thoát ra ngoài cơ thể được
- Bất thường trong hệ thống cơ quan sinh sản
Các đối tượng có nguy cơ thấp hơn:
- Có kinh nguyệt muộn
- Tập thể dục đều đặn trên 4 tiếng mỗi tuần
- Tỉ lệ mỡ cơ thể thấp
Phòng ngừa Lạc nội mạc tử cung như thế nào?
Mặc dù không có biện pháp ngăn ngừa hoàn toàn lạc nội mạc tử cung, phụ nữ vẫn có thể thực hiện một số biện pháp để giảm nguy cơ mắc bệnh như:
- Tập thể dục thường xuyên để kiểm soát tỉ lệ mỡ cơ thể
- Tránh đồ uống có cồn
- Khám sức khỏe tổng thể thường xuyên để phát hiện các bất thường
Các biện pháp chẩn đoán Lạc nội mạc tử cung
Các biện pháp chẩn đoán bệnh Lạc nội mạc tử cung
Để chẩn đoán bệnh, bác sĩ sẽ yêu cầu bệnh nhân mô tả triệu chứng, bao gồm vị trí và thời điểm bị đau. Ngoài ra bác sĩ sẽ thực hiện một số kĩ thuật khác để chẩn đoán lạc nội mạc tử cung như:
- Khám vùng chậu: bác sĩ sẽ dùng tay để kiểm tra các bất thường ở vùng chậu, như khối u ở bộ phận sinh dục hoặc các vết sẹo nếu có.
- Siêu âm: có 2 cách siêu âm là siêu âm ổ bụng và siêu âm đầu dò. Cả 2 phương pháp siêu âm đều cung cấp hình ảnh của hệ sinh dục và có thể phát hiện u lạc nội mạc tử cung
- Chụp MRI
- Nội soi kết hợp với sinh thiết để chẩn đoán vị trí, tính chất lạc nội mạc tử cung, ngoài ra còn có thể điều trị bệnh kết hợp với chẩn đoán.
Điều trị Lạc nội mạc tử cung
Hiện có 2 phương pháp dùng điều trị Lạc nội mạc tử cung là dùng thuốc và phẫu thuật. Tuy vào mức độ nghiêm trọng của bệnh mà bác sĩ sẽ đưa ra quyết định phương pháp phù hợp.
- Ngoài thuốc giảm đau, liệu pháp hormon có thể giảm hoặc làm mất triệu chứng đau của lạc nội mạc tử cung. Liệu pháp bổ sung hormon giúp giảm sự giao động nồng độ hormon trong máu trong suốt một chu kỳ kinh nguyệt, từ đó làm chậm sự phát triển của mô lạc nội mạc tử cung. Tuy nhiên liệu pháp hormon không điều trị dứt điểm lạc nội mạc tử cung. Khi ngừng sử dụng, các triệu chứng lạc nội mạc tử cung có thể sẽ quay lại.
- Điều trị bảo tồn: nếu bệnh nhân lạc nội mạc tử cung muốn mang thai, phẫu thuật để cắt bỏ phần lạc nội mạc tử cung và bảo tồn tử cung và buồng trứng sẽ làm tăng tỷ lệ thành công. Ngoài ra phẫu thuật bảo tồn còn có tác dụng giảm đau cho bệnh nhân. Bác sĩ có thể lựa chọn phương pháp phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật thông thường cho bệnh nhân.
- Điều trị vô sinh: bác sĩ có thể cân nhắc thực hiện thụ tinh trong ống nghiệm cho bệnh nhân
Kết luận
Hiện nay bệnh Lạc nội mạc tử cung sẽ không còn là mối nguy hại nếu được phát hiện sớm và kịp thời. Ngoài phương pháp điều trị phẫu thuật đối với những tình trạng bệnh nặng thì còn có phương pháp dùng thuốc điều trị. Quầy Thuốc Phụ Khoa xin giới thiệu đến các bạn một số sản phẩm hiện có tại Quầy thuốc chuyên trị Lạc nội mạc tử cung:
